Mỹ hài lòng vì Will Nguyễn chỉ bị trục xuất
Trong phiên xử mở ra hôm nay, 20/07/2018, Tòa Án Nhân Dân Thành phố Hồ Chí Minh đã quyết định trục xuất ngay lập tức ông William Nguyễn Anh – còn gọi là Will Nguyễn – một người Mỹ gốc Việt, sinh quán tại Houston (Texas, Hoa Kỳ), ra khỏi lãnh thổ Việt Nam.
Bị cáo bị buộc tội « gây rối trật tự » vì đã tham gia một cuộc biểu tình tại Sài Gòn chống dự luật Đặc Khu và An Ninh Mạng. Đại Sứ Quán Mỹ tại Việt Nam đã tuyên bố vui mừng trước diễn biến này.
Ông Will Nguyễn, 35 tuổi, sinh trưởng tại Hoa Kỳ đã bị bắt ngày 10/06 vừa qua tại Sài Gòn, và bị truy tố về tội « gây rối trật tự công cộng » khi tham gia biểu tình phản đối dự luật gọi là Đặc Khu và An Ninh Mạng.
Trên nguyên tắc, tội này có thể bị án đến 7 năm tù, nhưng trong trường hợp của Will Nguyễn, tòa án Việt Nam đã xét đến ba yếu tố : lần đầu phạm tội, là người nước ngoài và thành khẩn khai báo, để áp dụng án trục xuất ngay lập tức ra khỏi lãnh thổ Việt Nam.
Theo hãng tin Mỹ AP, khác với trường hợp của Will Nguyễn, có 6 người biểu tình khác đã bị kết án nặng hơn, đến 2 năm rưỡi tù giam. Ngoài ra còn có nhiều người khác đang chờ ngày ra tòa.
Theo hãng tin Anh Reuters, trong một e-mail, ông James Thrower, phát ngôn viên Đại Sứ Quán Hoa Kỳ tại Hà Nội tuyên bố « vui mừng trước trường hợp của công dân Mỹ William Nguyễn đã được giải quyết ». Phía Mỹ tin rằng công dân của họ sẽ bị trục xuất sau khi nộp tiền phạt.
Ông Francisco Bencosme, thuộc chi nhánh tại Mỹ của tổ chức Ân Xá Quốc Tế Amnesty International, cũng tỏ ý rất vui trước triển vọng ông Will Nguyễn « sớm được về Mỹ và đoàn tụ với gia đình ». Có điều, theo ông Bencosme, lẽ ra chính quyền Việt Nam không nên bắt giữ và buộc tội một người chỉ thể hiện quyền tự do ngôn luận của mình.
Sức ép từ phía Mỹ ?
Hãng Reuters cũng nhắc đến những động thái từ phía Mỹ trong vụ Will Nguyễn.
Trước hết, phiên tòa đã mở ra hai tuần sau khi ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nêu lên trường hợp này trong các cuộc họp với các quan chức Việt Nam tại Hà Nội, và yêu cầu « giải quyết nhanh chóng » vụ việc.
Ngoài ra, ngày 18/07 vừa qua, 19 nhà lập pháp Hoa Kỳ cũng đã viết thư cho ngoại trưởng Pompeo, yêu cầu ông đảm bảo sao cho ông Will Nguyễn được trả tự do.
Theo hãng tin Mỹ AP, cuộc biểu tình tại Sài Gòn mà Will Nguyễn tham gia chỉ là một trong nhiều cuộc xuống đường đã diễn ra khắp nơi tại Việt Nam, chống lại dự luật thiết lập ba đặc khu kinh tế, nơi đất đai có thể được cho thuê đến 99 năm, dự luật bị đông đảo người Việt Nam cho là tạo điều kiện cho Trung Quốc thâu tóm đất của Việt Nam.
Tâm lý nghi kỵ Trung Quốc rất sâu đậm tại Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam bị Trung Quốc chèn ép rất dữ dội tại Biển Đông, mà gần đây nhất là vụ đưa giàn khoan vào cắm trong thềm lục địa Việt Nam vào năm 2014, và mới đây dọa dùng võ lực, buộc được Việt Nam dừng công việc thăm dò tại một số lô dầu khí mà Bắc Kinh cho là nằm vùng thuộc chủ quyền Trung Quốc.